What If Lab | Provincie Noord-Brabant

De verkiezingen in 2019 komen eraan. Met traditioneel een lage opkomst. In plaats van de opkomst incrementeel te beïnvloeden, willen wij inwoners verwonderen met de rol van de provincie als het gaat om actuele thema’s. Er zijn nu veroordelingen over en weer. Desinteresse in politiek volgens bestuurders, desinteresse in wat er echt speelt in de maatschappij volgens bewoners. Zoals een inwoner van Brabant het verwoordt: “Wat heb ik nou eigenlijk aan de provincie. Lobbyen doen ze voor ons niet. Waarom zou ik stemmen?”

Het geheim van vernieuwing is alle energie focussen op het bouwen van het nieuwe in plaats van het oude te bevechten. Deze woorden zijn ooit geuit door Socrates, en voor ons zijn ze nog steeds eigentijds. Wat als we de veroordelingen loslaten en laten zien wat mogelijke scenario’s voor toekomstig Noord-Brabant zijn? Weten de Brabanders en het provinciebestuur eigenlijk wel wat ze voor elkaar zouden kunnen betekenen? Hoe breng je die twee partijen toch met elkaar in gesprek? In het proces naar de expositie van het What if Lab op Dutch Design Week (DDW) hebben ontwerpers nieuwe manieren ontwikkeld en gebouwd om die verbinding te maken.

Het doel van dit What if Lab is om aan de Brabantse politici te laten zien welke thema’s de Brabanders zélf belangrijk vinden en ervoor te zorgen dat hun stem er écht toe doet. Het gaat niet om het doordrukken van onderwerpen die politici zelf belangrijk vinden, maar om de zorgen en dromen van mensen in Brabant te achterhalen. En door hun dromen, hoop en angsten te adresseren, mensen meer bewust te maken van het belang van hun stem.

Inzichten

In juli hebben we onderzoek gedaan naar de prioriteiten van de inwoners van Brabant. We zijn in gesprek gegaan met verschillende groepen inwoners, met als doel een zo goed mogelijke dwarsdoorsnede van ‘de Brabander’ te vangen. Zowel de stedeling als de agrariër, van Roosendaal tot Helmond, van middelbare scholier tot seniorenkoor is daarbij ondervraagd. Uit deze gesprekken zijn zes thema’s gefilterd die het meeste gewicht in de schaal leggen.

Brabanders profiteren mee van innovatie
Hoe kunnen we de innovatiekracht in Brabant inzetten om steden en de provincie moderner te maken en hoe kunnen we zorgen dat de inwoners van Brabant meeliften op alle technologische kennis in de provincie?  Een jonge vader uit Helmond zegt hierover: “Allerlei ingewikkelde chips worden er ontwikkeld, maar ik merk niet dat onze steden moderner worden.”

Groen Brabant
Zoals een 9-jarig meisje uit Eindhoven het zegt: “er moeten meer bossen komen, dat lijkt me ook goed voor de dieren. Die wonen in de bossen.” Natuur en ruimte als Brabantse sterkte. Hoe zorgen we ervoor dat Brabant een provincie blijft met veel ruimte en groen en waar alle leeftijden kunnen recreëren?

Brabant bereikbaar
Brabantse knelpunten oplossen. Hoe zorgen we ervoor dat Brabant internationaal meedoet, maar dat wegen niet dichtslibben, dorpen bereikbaar blijven en het OV goed georganiseerd is? Een Brabander die dagelijks de gevolgen merkt: “Op de rondweg van Oudenbosch mist de aansluiting met de snelweg, waardoor je door een aantal dorpen heen moet. Dat geeft onnodig overlast.”

Brabant internationaal
Ruimte voor ambities met behoud van de Brabantse essentie. Hoe zorgen we ervoor dat Brabant internationaal meedoet en kansen pakt, zonder dat de provincie haar kenmerkende verbondenheid verliest? In een volkswijk in Eindhoven zien bewoners dit gebeuren: “Er is heel veel diversiteit in de wijk, het lukt niet om dingen te organiseren. Er is meer sturing vanuit de woningcoöperatie nodig. Door herstructurering weet je niet meer wie je buren zijn, hierdoor is het eigenaarschap verdwenen.”

Brabant ruimt zijn troep op
Naar een schone en duurzame toekomst voor Brabant. Hoe kunnen we het makkelijker maken voor burgers om Brabant schoon te houden? En hoe vergroten we het bewustzijn? Hoe maken we van Brabant een duurzame provincie?  Een vrouw uit West-Brabant zegt: “lege varkensstallen moeten worden opgeruimd, zodat er geen wietkwekerijen inkomen. Er is ook veel troep en vuilstort in het bos door drugs.”

Levendige steden
Brabantse steden zijn de hele dag gezellig. Hoe zorgen we ervoor dat de typische gezelligheid en gemoedelijkheid van de Brabanders ook zichtbaar is in de steden? Hoe zorgen we voor minder leegstand en levendige, dynamische steden? Een student uit Eindhoven verlangt naar meer: “er zijn nu overal dezelfde winkels, dat mag allemaal wel wat spannender. En ook na 18 uur is het uitgestorven in de stad. Het is niet echt een 24/7 economie.”

Van inzicht naar experiment

Met de inzichten uit het onderzoek als basis hebben 6 teams van designers gewerkt op een van de thema’s. Hun opdracht was om een concept te ontwikkelen dat Brabanders laat zien dat hun provinciale vertegenwoordigers naar ze luisteren en dat gesprekken tussen burgers en overheid stimuleert. De twee teams met de beste concepten hebben hun idee doorontwikkeld en presenteren het resultaat op DDW.

Experiment 1: De Bepaalbak (thema Groen Brabant)

We maken in vier jaar tijd per persoon gemiddeld 292.000 keuzes over ons eten en maar één over onze provincie. Met de afschaffing van het referendum zal dit aantal hoogstwaarschijnlijk ook op één keuze blijven. Wat als keuzes maken over je leefomgeving even dagelijks wordt als je boodschappen doen? Wat als je kan stemmen op elke straathoek? 

Achteloos je rommel op straat gooien wordt natuurlijk al sinds lange tijd ontmoedigd, maar als het aan Daan Wubben en Bouke Bruins ligt, dan is achteloos je rommel in de prullenbak gooien binnenkort ook passé.

Samen bedachten ze de ‘Bepaalbak’, waarmee je stemt door het weggooien van je afval. Bij deze nieuwe afvalbak wordt een stelling vertoont en wordt je bij het weggooien van je afval gevraagd te kiezen tussen een "Ja" of een “Nee” afvalbak. De stellingen komen overeen met de thema’s waarmee de Provincie Noord-Brabant dagelijks mee te maken heeft. De Bepaalbak is hiermee een speelse data verzamelaar en dagelijks referendum, waarbij je afval je stempas wordt.

Tijdens DDW gaan de prototypes live. De Bepaalbakken staan op zes design-gerelateerde hotspots, waarbij Bouke en Daan elke dag weer een andere stelling gaan toetsen bij de bezoekers van DDW. De informatie zal verzameld en ook beeldend vertaald worden in hun fysieke ‘database’ op het Ketelhuisplein. Wil je bijhouden wat de stemmen van het publiek opleveren? Neem een kijkje op www.bepaalbak.nl voor de huidige stand over de stelling van de dag.

Experiment 2: B.I. Brabant Intelligence (thema Brabander profiteren mee van innovatie)

Brabant heeft een sterke historie in innovatie en is gereed voor een mooie toekomst. Het barst van de innovatieve technologische ontwikkelingen. In hightech, logistiek, landbouw en wat niet meer? Toch voelt het voor veel bewoners van Brabant als een ver-van-het-bed-show. Wat als jij wordt gevraagd over de toekomst van Brabant? Wat als jij de expert bent?

Onbewust heeft iedereen in het dagelijks leven met innovatie te maken. Anne Ligtenberg en Mats Horbach willen mensen er daarom juist van overtuigen dat ze expert zijn. We gebruiken tenslotte allemaal nieuwe technologie in ons dagelijks leven? Contactloos betalen of onze nieuwe smartphone zijn voorbeelden van innovatie die mensen dagelijks gebruiken.

Welke experts leven er allemaal in Brabant? Uit onderzoek naar de Brabander hebben Anne en Mats 5 profielen gedestilleerd. De User Expert, Digital Professional, Analoog, Media Socialite en Tech Optimist. Wat gebeurt er als mensen ontdekken dat ook zij expert zijn? Durven zij dan hun mening wel te vormen en te geven? Worden ze dan meer betrokken? Gaan ze dan wel stemmen?



Dit artikel is geschreven door Rob Adams, eigenaar Innovatiebureau Six Fingers