Een nieuw hoofdstuk in de Nederlandse ontwerptraditie: Dutch Digital Design

Nederlandse mentaliteit, digitale mindset

In de traditie van Dutch Design is een gemeenschappelijke liefde te zien voor structuur, helderheid en een onconventionele benadering ongeacht het medium of eindproduct. Onderzoeker Aaron Betsky (Bron: False Flat: Why Dutch Design is so Good) wijst dat toe aan de drang van Nederlanders om de wereld om ons heen te spiegelen en herstructereren. Ida Zijl & Jose Teunissen (Bron: Droog & Dutch Design) zien juist een zekere vrijheid onder Nederlandse ontwerpers in materiaal en techniekkeuze om zo de best mogelijke oplossing voor een probleem te ontwikkelen. Beide onderzoekers zien dat als overstijgende eigenschappen in de volledige breedte van het designveld.

De nieuwe generatie ontwerpers is geboren en getogen in de digitale wereld, maar krijgt op de academie traditionele ontwerppraktijken mee van gewortelde ontwerpers als Gert Dumbar en Just van Rossum. Juist de designgeschiedenis helpt de kansen van de digitale wereld zo optimaal mogelijk te gebruiken. Technieken als kalligrafie en het tekenen van letters helpen de ontwerpers bijvoorbeeld inzien en ‘voelen’ hoe vorm, restvorm, ritme en compositie werken. Hierdoor raak je als ontwerper in tune met gevoelsmatige wetten, die niet in standaard afstanden of eenheden te vatten zijn. Een stuk drukwerk of website kan prima ‘leesbaar’ of functioneel zijn, maar als de gevoelsmatige balans mist is het een ramp om te gebruiken. De digitale ontwerpers zetten de Dutch Design traditie voort in de digitale wereld, met traditionele technieken in het achterhoofd.

De ‘Dutch’ in Dutch Digital Design

Volgens Bert Hagendoorn, initiatiefnemer van Dutch Digital Design en lid van de Raad van Advies van de Dutch Design Week, is het van belang de nieuwe tendens onder de noemer Dutch Digital Design op een internationaal platform te zetten. “Met het claimen van Dutch Digital Design zetten we de rijke designtraditie van Dutch Design op een digitaal niveau voort. Dat helpt om het beste digitale werk een internationaal podium te bieden, dat op internationale awards vaak hoge ogen gooit. Daarnaast is de Nederlandse mentaliteit achter ons werk onderscheidend: we hebben niet alleen oog voor de vormgeving, maar juist ook voor hoe iets werkt en wat het effect is. Onze nuchterheid leidt tot een oplossingsgerichte houding, vanuit empathie voor de gebruiker. We verkennen graag grenzen, durven te experimenteren en zijn gewend om samen te werken met andere culturen en disciplines.”

Op Dutch Design Week toonden verschillende digitale bureau’s hun visie op de toekomst. Opvallend is de installatie van Mediamonks in het Klokgebouw. Ze tonen niet een eindproduct, maar proberen met hun installatie vooral het proces en bewustzijn van digitale know-how van de bezoekers te vergroten. The Loading Time Machine, gemaakt in samenwerking met Google, maakt voelbaar hoe belangrijk het is om een lichte en snelle website te bouwen. Hoe zwaarder een website, hoe harder de bezoeker op de fiets moest trappen. Deze installatie laat zien dat je voor de ideale gebruikerservaring ook verder moet kijken dan het ‘mooie’ plaatje. Vorm volgt functie, ook in de digitale wereld.

Dutch Digital Design is adaptief en inclusief

Een nieuw element dat Dutch Digital Design toevoegt in de designtraditie draait om een merkbeleving die op alle media overeind blijft. Om de merkervaring voor een gebruiker te structureren is het van belang dat een ontwerp rekening houdt met de context waarop een boodschap wordt getoond. Rindor Golverdingen, creative Director bij Vruchtvlees: Digital, Strategy & Design, categoriseert dat tijdens de Forward/ Talks: Dutch Digital Design als Adaptive Design.

“Of je nu ontwerpt voor een website of een poster op straat, een identiteit moet op elk medium kunnen werken, online en offline. De digitale wereld biedt zelfs nog meer adaptieve mogelijkheden op persoonlijk niveau. Denk bijvoorbeeld aan een persoonlijk aanbod voor elke individuele gebruiker aan de hand van artificial intelligence. Maar ook de context waarop de gebruiker je product gebruikt vraagt om verandering. Een mobiele gebruiker heeft andere behoeftes dan een desktopgebruiker, maar ook iemand die vanaf social media op de website landt kan een ander objectief hebben. Het serveren van precies de juiste content op het juiste moment biedt mooie uitdagingen voor ons als ontwerpers.”

Een goed voorbeeld van een adaptieve designoplossing is te zien in het werk van Hansje van Halem en Jurriaan Hos voor Lowlands Festival. Vanuit de typografie ontwikkelden ze een beeldstijl die werkt van het kleinste consumptiemuntje tot een interactie op de website en zelfs de animaties binnen de podia. Afhankelijk van het medium kiezen ze hoe de stijl kan worden toegepast, zonder het overkoepelende Lowlandsgevoel uit het oog te verliezen.

Ontwerpers zijn essentieel voor het vormen van onze toekomst

Dutch Design Foundation, de organisatie achter Dutch Design Week, gelooft dat ontwerpers, onafhankelijk van hun specialisatie, essentieel zijn voor het vormen van onze toekomst. Hierin speelt ook het digitale aspect een steeds grotere rol. Digitale bureau’s houden zich bezig met thema’s als inclusiviteit en naadloze gebruikerservaringen. Ze gebruiken de universele taal van het digitale landschap om onze interacties met een merk naar een nog hoger niveau te brengen. Het gaat niet meer alleen om tactiliteit op fysiek niveau, het gaat om interactie op een veel hoger level: van een flyer naar een website en van een logische flow vanaf sociale media naar een conversie-slag. Een mentaliteit en uitgangspunt met een waaier van mogelijkheden. Die helderheid in communiceren, dat is Dutch Digital Design.