DDW Trend: Red ons

Red het milieu

Het klimaatprobleem is misschien de grootste uitdaging van de ontwerper. Er wordt op verschillende manieren gekeken hoe dit probleem aan te pakken. Studio Marco Vermeulen gebruikt biobased materialen als oplossing. Het Biobasecamp, op Ketelhuisplein, is een paviljoen om te laten zien hoe architectuur kan bijdragen aan de reductie van CO2 en stikstof. In het paviljoen worden de conventionele bouwmaterialen als beton vervangen door natuurlijke materialen en dan vooral hout. Bomen gebruiken deze schadelijke stoffen om te groeien en slaan ze op. Door aan te tonen dat hout, zoals kruislaaghout van naaldbomen voor het dek of stammen van populieren als constructie, een bruikbaar bouwmateriaal is, hoopt het Biobasecamp een positieve bijdrage te leveren aan de waardering van dit materiaal in Nederland.

Nieuwe technologie is een ander hulpmiddel van de ontwerper. CONCR3DE bijvoorbeeld ontwikkelde een eigen productieproces met een combinatie van digitaal ontwerpen en 3D-printen in steen. CONCR3DE onderzoekt de toekomst van productieprocessen in architectuur en design door samen te werken met jonge ontwerpers en renoveerde architecten als Zaha Hadid Architects. Met behulp van een unieke high-tech industriële 3D-printer, met de vriendelijke naam Armadillo, combineren zij digitaal ontwerp met high-tech productie. Zo is het mogelijk massieve steenstructuren te printen met een precisie van 0,1 mm. Fijn genoeg om te gebruiken in restauratieprocessen of productontwerp maar ook om kunstmatig koraal te maken. Door de fijnheid is het mogelijk voor zeeleven om er zich op te vestigen. MAEID ontwikkelde speciaal hiervoor een structuur met behulp van speciaal algoritme. Zo kan het langzaam groeiende koraal met behulp van high-tech snel worden gerestaureerd.

Red de architectuur

De bebouwde wereld staat vol monumenten, overblijfselen uit het verleden. Soms verliezen ze hun functie en worden ze overbodig en ligt sloop op de loer. Ontwerper Nynke Koster richt zicht in haar project Elements of Time, te zien in de tentoonstelling How&Wow van Crafts Council, op de decoraties in de architectuur, door de eeuwen heen. Ze maakt afgietsels in speciaal rubber van kenmerkende decoraties en details. De objecten zijn tastbare herinneringen aan de ruimtes waar ze vandaan komen. Zo kunnen deze fysieke souvenirs van het verleden, doorgegeven worden aan toekomstige generaties.

Traditionele bouwmaterialen als beton en steen zijn milieuvervuilend, hout is milieuvriendelijker zoals het Biobasecamp laat zien. Daar voegt Wikkelhouse nog een ander materiaal aan toe: karton. Uit dit alledaagse materiaal is een modern en duurzaam huis ontwikkeld. Niet alleen is het gebruik van dit materiaal nieuw, ook de vormentaal en productieproces zijn experimenteel. De basisconstructie bestaat uit elementen van 1,2 meter diep, die eenvoudig kunnen worden aangesloten, geschakeld of losgekoppeld. De kern uit karton wordt beschermd tegen de Hollandse regen door een ademende folie en afgewerkt met houten gevelpanelen. Alle materialen zijn duurzaam geproduceerd en de afzonderlijke segmenten kunnen steeds opnieuw worden gebruikt en zijn ze volledig recyclebaar.

De gebruikte materialen voor huizen worden duurzamer, zoals karton en hout, maar ook het bouwen zelf wordt steeds efficiënter, vooral door prefabricatie. Toch is er nog een hiaat in dit proces: het afvalmateriaal van de bouwplaats zelf. Ontwerp duo Alissa&Nienke verzamelde samen met Atelier to the Bone en ontwerper Kirstie van Noort, al het verpakkingsmateriaal wat bij de bouw van een rijtjeshuis vrijkomt. Het bleek verbazingwekkend vaak om hetzelfde soort materiaal te gaan, waaronder 318 vierkante meter LDPE-folie. In hun installatie One Standard Row House in het Van Abbemuseum, onderdeel van de grotere tentoonstelling GEO-DESIGN: Junk, tonen zij de potentie die dit restmateriaal heeft.

Red de ontwerpstudio

Voor de ontwerpers van de toekomst zijn goede werkplaatsen en ateliers essentieel. Om de relevantie van hun werk aan het publiek te tonen, worden studio’s van ontwerpers steeds vaker naast kantoor en atelier, ook een plek van beleving. Zoals de presentatie FUTURE WORKSPACE van Kiki&Joost. Zij openen de deuren van hun nieuwe creatieve hub en geven een kijkje in hun persoonlijke manier werken. Hun werkplaats is de plek waar de magie plaatsvindt, waar wordt gewerkt aan een betere toekomst. Met FUTURE WORKSPACE toont Kiki&Joost niet alleen de architectonische ruimte maar ook het proces om tot deze werkplek te komen. Ze tonen daarnaast wat het betekent om samen te werken met elkaar, maar ook met externe partijen als fabrikantenmerken.

Verscholen in een dicht bos ligt nog een bijzondere werkplek: BioArt Laboratories van DDW19 ambassadeur Jalila Essaïdi. In dit voormalige militaire complex op Strijp T+R creëert zij een laboratorium rondom symbiose, de gedachte dat alle levende organismen met elkaar verbonden zijn. Deze bijzondere locatie van de werkplek creëert een atmosfeer waarin alles mogelijk is. Als een hedendaagse alchemist experimenteert zij aan nieuwe materialen en nieuwe ideeën om de toekomst te verbeteren. Onder de naam Symbiocene Forest zet BioArt laboratories door middel van tentoonstellingen, debatten en workshops de eerste stappen in het nieuwe hoofdstuk van menselijke geschiedenis.

Red mij

In een maatschappij die steeds sneller gaat en waar we voor allerlei uitdagingen staan, van afval, tot klimaat, en waarbij we door digitale media constant op de hoogte zijn van het laatste nieuws, heeft het individu het moeilijk. We willen op een fijne plek wonen, liefst zo duurzaam mogelijk gebouwd, we willen ons omringen met fijne objecten en we willen ons fijn voelen. Maar hoe moet dat? Anne Ligtenberg en Mats Horbach zoeken het antwoord hierop in de ontwerpwereld. In de tentoonstelling WE FEEL FINE, te zien in sectie-C geven zij bewust aandacht aan ontwerp. Deze persoonlijke aandacht maakt de wereld een stukje menselijker en daarmee vriendelijker. Of het nou de producten zijn die we gebruiken, de ruimtes waar we ons in begeven, de systemen zijn waar we onderdeel van uitmaken of de informatie die we tot ons nemen, deze aandacht voel je. Misschien is dat wel de oplossing.