What if Lab: weet jij hoe exclusie voelt?

Dries van Wagenberg is programmamanager van What if Lab. Nicole Böttger is hoofd diversiteit en inclusie bij ABN AMRO en vanuit de bank bij dit project betrokken.

Vertel, wat is What if Lab precies?

Dries: ‘Het is een platform dat opdrachtgevers aan designers koppelt. We merkten dat deze twee groepen het soms lastig vinden om samen te werken. Ze praten een andere taal, en zo raken ze elkaar tijdens het proces kwijt. Dat zorgt voor frustraties. What if Lab functioneert dus eigenlijk als brug: we koppelen ontwerpstudio’s aan vraagstukken die bij ons binnenkomen. Daarnaast zijn we zijn er om beide partijen te begeleiden.’

En die samenwerking met ABN AMRO, hoe zit dat?

Nicole: ‘We zijn binnen de bank al lang bezig met diversiteit en inclusie. Met dit project willen we het eens van een andere kant bekijken, en de impact van éxclusie begrijpen. Als je de situatie van een ander beter snapt, weet je pas écht hoe het voelt om buitengesloten te worden.’

Hoe helpt What if Lab hierbij?

Nicole: ‘Door op een compleet andere manier naar inclusie te kijken. We geven onwijs veel workshops over diversiteit en inclusie, maar samenwerken met ontwerpers is voor ons nieuw. Ik ben ontzettend nieuwsgierig naar de resultaten. Ik kon tijdens de eerste selectie al bijna niet kiezen.’

Wanneer kunnen we de eerste resultaten verwachten?

Dries: ‘Begin november presenteren de ontwerpstudio’s hun concept en maakt de jury een keuze. De geselecteerde studio gaat vervolgens het eindproduct maken voor ABN AMRO.’

Nicole: ‘En begin volgend jaar hopen we dit te presenteren! Dit project is in eerste instantie natuurlijk voor de bank zelf, maar als het echt waardevol blijkt te zijn, willen we het graag delen.’
 
Een van de geselecteerde ontwerpers is Mies Loogman (Enlightens). Bij deze Eindhovense zit Dutch Design Week in het bloed: al sinds 2013 is ze betrokken bij het jaarlijkse evenement, eerst door projecten tijdens haar studie en vanaf 2017 met eigen exposities.

Mies, jouw werk maakt complexe informatie voor iedereen begrijpelijk. Waarom vind je dit belangrijk?

‘Ik hou me vooral bezig met innovatieve thema’s als biotechnologie, gentechnologie en synthetische cellen. In mijn ontwerpen breng ik deze ingewikkelde materie op een heldere manier over. Niet door antwoorden te geven, maar door informatie en context te bieden, zodat iedereen over het onderwerp mee kan praten.’

Hoe ga je jouw ervaring gebruiken voor dit project?

‘Onbewuste aannames vormen vaak de basis van exclusie. Pas als je begrijpt wáár iets over gaat, als het tastbaar is, dan kun je erover praten. Ik ben nu bezig met het ontwerpend onderzoek. De eerste stap is achterhalen waarom bestaande initiatieven nog niet voldoende aansluiten.’

Social designers Dorian Kingma en Myrthe Krepel (SMELT) en social behavior artist Myrte van der Molen werken voor dit project voor het eerst samen. Ze nemen dit jaar alle drie deel aan Driving Dutch Design.

Waarom hebben jullie ervoor gekozen om een samenwerking aan te gaan?

Myrte: ‘Sociale gedragsregels zijn voor mij een enorme inspiratiebron. Ik ben gefascineerd door deze thematiek. Ik ken Dorian en Myrthe van SMELT al langer, en hun onderwerpen sluiten goed aan bij mijn werk. Ze werken onderzoekend en gaan graag het gesprek aan over beladen thema’s.’

Hoe pakken jullie dit project aan?

Myrthe: ‘Omdat we niet de illusie hebben het diversiteitsvraagstuk met één project op te lossen, kiezen we ervoor om ons te richten op de Banking for Better Days. Dit zijn vijf dagen per jaar die medewerkers van ABN AMRO kunnen opnemen om te besteden aan maatschappelijke projecten. Wat kunnen ze daar doen om bepaalde inzichten te bereiken?’

Hoe gaan jullie dat doen?

Dorian: ‘We hebben als drie witte, hoogopgeleide vrouwen hulp nodig bij het onderwerp inclusie. Daarom willen we vooral ook mensen spreken met andere achtergronden. We zijn ons ervan bewust dat dit soort vraagstukken voor wrijving zorgen en ongemakkelijk zijn. Dat is het gevoel dat ons ons ontwerp straks ook moet oproepen.

De derde ontwerpstudio is MUZUS. Sanne Kistemaker, de algemeen directeur, legt uit dat hun werkwijze goed past bij het de complexiteit van dit onderwerp.

Hoe pakken jullie projecten dan aan?

‘Wij werken vanuit service design. Voor onze projecten onderzoeken we altijd waarom iets een probleem is, of waarom iets moet veranderen. Dat gaat dieper dan: ‘Dit zijn de cijfers, er moet iets veranderen, zo lossen we het op.’ We gaan altijd in gesprek met de doelgroep.’

Al enig idee hoe jullie eindproduct eruit gaat zien?

‘Ja, want vanwege de tijdsdruk lopen de verschillende processen parallel. We willen je je afvraagt: ‘Hoe inclusief ben ik eigenlijk?’ Op die manier denk je na over dit onderwerp, waarbij we vooral inspelen op de beleving. Zo willen we de empathie-kant belichten.’