Welkom in een Dutch Open Design Year

Dit is dus het nieuwe normaal: een evenement dat normaal gesproken meer dan 350 duizend bezoekers trekt, lijkt ergens te zweven in een luchtledig. Wij zijn er allemaal tegelijk maar tegelijkertijd ook niet, of in elk geval onzichtbaar of onhoorbaar. De creatieve hub waar iedereen zich een week lang onderdompelt in fysieke ontmoetingen en creatieve uitwisselingen van ideeën – en, heel plat, ook van visiekaartjes en telefoonnummers – is nu een Marktplaats voor innovatie en toekomstvisies.

Met inventiviteit en improvisatievermogen is iets nieuws gecreëerd: een virtuele design week. Hoewel week? Het kan niet anders of wat deze week wordt gegenereerd, zal nog maanden resoneren, misschien wel tot de volgende editie in 2021. Dutch Design Year, dat bekt in elk geval al lekker. De internationale tv-shows, paneldiscussies, online-exposities en live-tours (en dat is nog maar een kleine greep uit de diverse online-content) maken van deze week feitelijk een ‘Dutch open’. Vanuit Londen laat grafisch ontwerper Oswin Tickler iedereen meekijken naar zijn dagelijkse bespiegelingen tijdens zijn lockdown. Onder de noemer In Isolation: The First Wave publiceerde hij honderd dagen lang een illustratie van gevonden materialen als een strook plakband, een krantenknipsel of een zelfgemaakte letter.

Slechts een muisklik verder ligt de geluidswereld van Valdís Steinarsdóttir, eerder dit jaar verkozen tot Nordic Designer of the Year. Vanuit haar geboorteland IJsland presenteert ze haar ASMR U Ready, een serie soundscapes waarbij ze heel subtiel het geluid van materiaal viert. Door met haar nagels over het oppervlak te krabben, door het te buigen of er gewoon wat mee te friemelen. In de beslotenheid van je eigen woonkamer maakt Steinarsdóttir je meer bewust van het zintuig dat zo wordt ondergewaardeerd door design: het gehoor.

DDW omarmt de digitale vluchtigheid en versterkt dit tot een vloeiend en vooral open platform. Want net zo makkelijk kunnen bezoekers van Sao Paulo tot Shanghai – of gewoon uit Sittard trouwens – live meebeleven wat er gebeurt in wat voor nu even het centrum van de designwereld is. In en uit checken kan wanneer jij dat wilt. Zo is het bedacht. Reken maar dat ze in Milaan, Londen en al die andere steden met een Design Week meekijken. Want hoe gaat het uitpakken, dit ‘re-design’ van de design week?

Niemand die het weet. Net zo lastig als het voorspellen van een realiteit die nog niet gevormd is, is het ontwerpen ervan. Zo blijkt uit de vele sympathieke maar soms ook wat naïeve projecten die direct na de corona uitbraak zijn gelanceerd, opvallend vaak door jonge ontwerpers. Neem de riem waaruit een kleurrijke hoepel van ongeveer twee meter doorsnee floept, zodra de ander dichtbij komt. Dit afstudeerproject Bounding Spaces van Anne Dienemann aan de Design Academy Eindhoven lijkt een kille, bijna dystopisch kuisheidsgordel die iedereen die te dichtbij komt afstoot. Maar door het kleurrijke patroon geeft dit vrolijke euh... mode-item niet alleen letterlijk wat hoognodige kleur aan de grauwe realiteit. Als een pauwenstaart kunnen wij er meer verleiden en onze identiteit versterken. Zouden we dit echt dragen ooit? Wie weet. Maar terwijl de lach om deze designer joke zal verstommen, blijft de clou wel hangen.
Dat is uiteindelijk wat ontwerpers doen: het onzichtbare visualiseren, het onvoorstelbare fantaseren en het onmaakbare realiseren. En niet alleen ontwerper maar ook bedrijven.

Philips organiseert online-masterclasses over de nieuwe uitdagingen in gezondheidzorg door covid-19. IKEA organiseert de Greenhouse-sessies, met workshops, lezingen en interactieve ervaringen, zodat wij straks klaar zijn voor een duurzamer (t)huis.

Uiteindelijk komen ze allemaal samen – bedrijfsleven, ontwerpers én bezoekers – in een nieuw wereldwijd forum dat het cynisch-realistische Economische Forum in Davos naar de virtuele troon wil steken. Het initiatief tot dit World Hope Forum werd dit voorjaar genomen in het oog van de Covid-storm door Li Edelkoort en Philip Fimmano als een nieuw netwerk voor maatschappelijke verandering. Eigenlijk ook een soort Marktplaats voor innovatie en toekomstvisies dus.

Dat dit initiatief uitgerekend deze week wordt gelanceerd, is natuurlijk geen toeval. De geest is uit de fles. Met ‘open design’ is een fysieke evenement getransformeerd in digitaal dorpsplein waar de wereldwijde design gemeenschap elkaar ontmoet. Waar jij bij kunt zijn en kunt meepraten en meedoen. De hele week, misschien zelfs wel een heel jaar lang, wanneer je maar wilt.

De design week is dood. Leve het open design year.