Design Weeks: Hybride is het nieuwe normaal

Dat ontwerpers een voortrekkersrol kunnen vervullen bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken, dat is geen nieuws voor de 34 designweken die zich verenigen in het World Design Weeks Network (WDWN). Maar dat het podium voor die nieuwe ideeën aan verandering onderhevig is, dat heeft 2020 ons goed duidelijk gemaakt. Welke lessen hebben we geleerd en wat nemen we mee naar de toekomst? Samen met enkele leden uit het WDWN blikken we terug en kijken we vooruit.

"In March 2020 it seemed that the pandemic would isolate us, completely paralysing our lives. However, it turned out that by engaging technology and our creativity, we are able to be together and to create together fully digital Gdynia Design Days. It showed us that a crisis, through adaptation to new conditions, can trigger positive initiatives", Paulina Kisiel, directeur Gdynia Design Days.

Wendbaar en weerbaar

Het WDWN is een internationaal samenwerkingsverband tussen designweken. Gezamenlijk zetten ze zich in om de impact van design te vergoten door op internationaal niveau relevante verbindingen te maken. Eens per jaar vergaderen de leden tijdens de Salone in Milaan. Zo niet in 2020. Designweeks wereldwijd moesten plots hun plannen omgooien en evenementen werden massaal doorgeschoven. Wat in 2019 nog onmogelijk leek, werd in 2020 realiteit: iedereen ‘ging digitaal’. Ondanks de vele uitdagingen die dat met zich meebracht, bleek weerbaarheid en inventiviteit overal de overhand te hebben. In korte tijd was iedereen wendbaar genoeg om zichzelf opnieuw uit te vinden, en om het zo noodzakelijke podium voor ontwerp te blijven bieden.

Herdefiniëren

Toen het roer eenmaal om was, bleken er veel nieuwe kansen te liggen. Waar een bezoek aan een designfestival ‘vroeger’ minstens 3 dagen kostte, kon je nu vanuit je huiskamer ervaren wat er aan de andere kant van de wereld op ontwerpgebied gebeurde. Het gaf designweeks de middelen om hun eigen achterban een aanzienlijk internationaal podium te bieden. Met die middelen werd dan ook druk geëxperimenteerd: van video-conferenties, virtuele rondleidingen tot 3D tentoonstellingsmodules. Voor het eerst ontstond ook de mogelijkheid voor het WDWN om gezamenlijk te presenteren. Op het platform van de virtuele Dutch Design Week slaagden 9 WDWN-leden erin om programmaonderdelen uit hun eigen week te tonen. Onder de noemer World Design Weeks United kon je een virtuele reis maken langs internationale designweken en zo een indruk krijgen van ontwerptalent uit Barcelona, Seoul, Helsinki, Gdynia, Reykjavik, Manchester, Vienna, Nairobi, Los Angeles en Mexico City.

De directeur van DesignMarch, Thorey Einars, zegt hierover: "DesignMarch participated at DDW through WDW United. It proved to be a unique opportunity for both DesignMarch and Icelandic designers to showcase projects. It was wonderful to be able to give the international design community the opportunity to gain insight into the Icelandic design scene. It was a pleasure to participate."

Het gemis van fysiek

De mogelijkheden van digitaal leken aanvankelijk dé oplossing. Maar al snel bleek dat toch niet alles te vervangen is door een scherm. Sangyeon Cho, directeur Seoul Design Festival: I believe that this time, DDW has served as a barometer that shows how designers from different countries can communicate with the online and receive unique inspiration. I couldn't satisfy all of the five senses that humans have through online, but I think it reminded me of the importance of seeing design works and missing the normal society. Met het wegvallen van fysieke evenementen hebben we massaal ervaren dat we niet zonder ‘echt’ contact kunnen leven. Natuurlijk, iedereen is dankbaar voor de ontdekte mogelijkheden. En blij dat het gelukt is om ‘iets’ te doen. Maar de gemene deler is ook: we hebben veel lessen geleerd. In de toekomst moet het beter. Door het te missen, is de noodzaak van fysiek alleen maar duidelijker geworden.

De waarde van toeval

Isabel Roig, president van WDWN en directeur van Barcelona Design Week vertelt waarom: “A designweek is not only an event, it’s a community. It’s an informal network to share content and experiences, and to elevate the conversation of what design is. A digital event mostly works for a part of our audience: the design professional. What we miss with digital is the interaction with the general public, the citizens of Barcelona, whom we also want to involve in the power and meaning of design.”

Martijn Paulen, directeur Dutch Design Week voegt daaraan toe: Designweeks zijn een soort laboratoria van makers en denkers, prototypes en innovaties. Ja, de digitale wereld heeft veel nieuwe zaken mogelijk gemaakt. Maar één ding kan dit nooit vervangen: de waarde van het persoonlijke contact. Hoe vaak gebeurt het niet dat je tijdens het bezoek aan een event geïnspireerd raakt door iets waar je niet per se naar zocht? Of dat een gesprek met iemand tot nieuwe inzichten leidt? De kracht en de magie van een designweek is juist het creëren van omstandigheden voor serendipiteit, de ruimte geven voor het ontstaan van toeval. Dat kan alleen tijdens een fysiek event.’

Een opnieuw uitgevonden creatieve sector

Toch lijkt het een niet meer zonder het ander te kunnen. Het fysieke moment is cruciaal voor het onverwachtse, de inspiratie en het vieren. Digitale middelen bieden designweeks kansen om een heel jaar door relevant te zijn met een potentieel groot bereik. Digitale content hoef je tenslotte niet live te zien, en blijft beschikbaar. 2020 leerde ons dat wendbaarheid naar digitale formats cruciaal was om te overleven. Voor 2021 wil iedereen daar de fysieke component weer graag aan toevoegen. Zo brengt de crisis ons ook iets positiefs: een opnieuw uitgevonden creatieve sector, waarin men elkaar makkelijker en vaker digitaal kan vinden en waarin de ruimte wordt gecreëerd voor kwalitatieve fysieke ontmoetingen. Hybride wordt het nieuwe normaal.