Met Reproduction Otherwise zoomt MU in op radicale scenario’s en creatieve speculaties over de veranderende praktijken en visies rond menselijke voortplanting in de 21ste eeuw. Daarbij betrekken we niet ‘als vanouds’ the powers that be – geloof, medici, politiek – maar willen we iedereen betrekken.
Het einde van zwangerschappen zoals we ze kennen
Geboorte is een voorwaarde voor het voortbestaan van de mens, en – net als de dood – een gegeven. Rondom dat gegeven, de reproductie van het leven, heeft de mensheid door de eeuwen heen tal van sociale, religieuze, culturele, economische, politieke, medische en technologische systemen gevormd. Deze systemen zijn diepgeworteld en lijken soms onveranderlijk, maar hoeven dat niet te zijn.
Zo stelt de Franse schrijver en filosoof Paul B. Preciado in een essay voor Art Forum dat de macht tegenwoordig niet meer bevochten wordt op het terrein van de productie van de dingen, maar op dat van de reproductie van het leven. ‘It is there, in the field of reproduction—sexual, social, cultural—that we confront the most crucial dimension of contemporary power. It is the relationship of power to life that is mutating most drastically.’ En waar macht in het geding is, worden juist heersende systemen kritisch tegen het licht gehouden. Daarbij kunnen ontwerpers en kunstenaars volgens Preciado een belangrijke rol spelen, want “we must apply the principle of cultural recombination to our strategies of producing and reproducing life, so as to transform our technologies of power and (politically) mutate”
Hoeveel controle willen we uitoefenen op een ongeboren kind – of op het lichaam dat het kind draagt?
Reproduction Otherwise, te zien bij MU tijdens DDW, zoomt in op recente creatieve scenario's en artistieke perspectieven op de radicaal veranderende praktijken rond en visies op menselijke voortplanting. Door het werk van zeven internationale ontwerpers/kunstenaars - sommigen werken nauw samen met wetenschappers, anderen werken vanuit een queer perspectief, of een combinatie van beide - wordt dit complexe, muterende systeem rond het 'maken van leven' onderzocht. Want hoe en waarom willen en kunnen wij mensen in de toekomst mensen maken? En welke rol spelen biologie, culturele en sociale patronen, maar ook technologie, economie en macht daarbij?
Reproduction Otherwise laat het niet 'als vanouds' over aan de machthebbers - politiek en religie, geneeskunde en wetenschap - om al deze vraagstukken aan te pakken, maar geeft ontwerpers en kunstenaars de ruimte om 'cultureel te recombineren', zoals Preciado het noemt. Te zien zijn installaties van Ani Liu, Charlotte Jarvis, Future Baby Production, Kuang-Yi Ku, Lauren Lee McCarthy, Puck Verkade en Victorine van Alphen over voortplanting, draagmoederschap, kunstmatige baarmoeders, meervoudig ouderschap en cyborg babies.
Hoe zou het zijn om je hybride, zelf gegenereerde cyborg-baby te maken en ontmoeten?
Reproductie gaat niet alleen over vrouwen, mannen en kinderen; over seks en liefde, over generaties, kerngezinnen of ‘labor’. Reproductie gaat ook over alternatieve vormen van samenleven, het diep menselijk verlangen naar een verhaal over waar we vandaan komen en waar we heen gaan. Het gaat over de individuele en collectieve keuze voor of tegen voortplanting, en de mogelijkheden dan wel restricties die de maatschappij daarbij oplegt. Het gaat over keuzes die, mede door de ontwikkeling van medische wetenschap en technologie, steeds diverser lijken, maar dat niet voor iedereen ook zijn, omdat ze veelal binnen de heersende denkwijzen en machtsstructuren beschouwd worden. En het gaat over alle mogelijke complexe gevolgen die reproductie met zich meebrengt: ethisch, juridisch, medisch en menselijk.
Het gesprek over reproductie gaat ons daarom allemaal aan: omdat het gaat over leven en over hoe we de toekomst van het menselijk (samen)leven willen zien. Niet omdat we ons God wanen, maar omdat we mensen zijn.
