Via het What if Lab-programma zijn ontwerpers van Kampung Kollektief een samenwerking aangegaan met stedelijke gemeenschappen in Kampung Susun Kunir, Jakarta en Tarwewijk, Rotterdam om het eigenaarschap en gebruik van openbare ruimtes te bevragen. Deze samenwerking beogen een inclusievere toekomst.
Van Kampung Susun Kunir in Jakarta naar de Tarwewijk in Rotterdam
De kampungs van Jakarta worden gekenmerkt door sterke gemeenschappen en een tekort aan openbare ruimtes, terwijl ​​buurten in Rotterdam voornamelijk uit individuele huishoudens bestaan en openbare ruimtes relatief overvloedig zijn.
Kunir, een kampung gekenmerkt door onregelmatigheid, hoge dichtheid en een sterke gemeenschap, en Tarwewijk, een cultureel diverse buurt met een hoge doorstroom, hebben beiden een geschiedenis die verbonden is met de haven. Toen de havens uit de wijk verdwenen, kregen de gebieden te maken met economische en sociale uitdagingen. Terwijl kampunggemeenschappen voortdurend worden bedreigd met uitzetting vanwege hun on-officiële status, worden in Tarwewijk gezinnen met een hoger inkomen bevoordeeld door de sloop van betaalbare woningen.
In 2023 werd Rujak Plaza ontwikkeld met kampung Kunir in Jakarta. Gewapend met fruitbomen, worden de modules gebruikt om tijdelijk het eigenaarschap terug te claimen en de perceptie van de versteende weg te veranderen, waar ooit een groene en levendige kampung was.
Dit jaar komt het project naar Rotterdam, waar we de modules gebruiken om gemeenschap te versterken en plekken te activeren.
Van Rujak Plaza naar Tarwe Tuin
Wat zou je graag buiten willen doen? Wat mis je in je buurt? Wat is je favoriete plek? Zou je meer tijd buiten willen doorbrengen? Welke problemen zie je om je heen?
Door vragen te stellen, kunnen we beter begrijpen wat we nodig hebben in de openbare ruimte, zoeken we naar onbenut potentieel voor ruimtes in onze buurt en dagen we onszelf zelfs uit om barrières te doorbreken. Door bezoeken aan en workshops met de families van Kampung Susun Kunir en bewoners in de Tarwewijk maken we gebruik van de expertise van de mensen die de plekken het beste kennen. We creëren openbare ruimtes die de behoeften van de bewoners en hun lokale omgeving vertegenwoordigen.
Dit leidde tot het co-design van "Rujak Plaza" in Kunir, een modulair systeem ter versterking van de tijdelijke openbare ruimtes die overal in de kampung bestaan en ter herinnering aan het delen van de fruitsalade ‘Rujak’ binnen de gemeenschap. In de Tarwewijk bestaat de angst dat het creëren van ontmoetingsplekken tot overlast zal leiden. Met Tarwe Tuin willen we dit vooroordeel uitdagen en testen welke locaties geschikt zijn om zich te ontwikkelen tot ontmoetingsplekken waar gemeenschappen kunnen ontstaan.
Ontwerp voor een gemeenschapsgerichte toekomst
Door bewoners van Kampung Susun Kunir en Tarwewijk aan te moedigen om hun eigen openbare ruimtes te creëren, streven we ernaar om een ​​emotionele band en eigenaarschap op te bouwen tussen de gemeenschap en het ontwerp. We dagen de bewoners uit om deel te nemen aan het bedenken van een ideale buurt die ze kunnen creëren voor toekomstige generaties. De betrokkenheid van lokale bewoners is in beide contexten belangrijk, omdat deze ondergewaardeerde gemeenschappen zo lang niet betrokken waren bij de besluitvorming en dus geen stem hadden in de ontwikkeling van hun buurt. Als Kampung Kollektief zien we de output van Rujak Plaza en Tarwe Tuin als onze eerste stappen om de waarde van co-creatie voor gemeenschapsgestuurd ontwerp te bewijzen en te werken naar duurzamere toekomsten.
Onze gemeenschappen, zowel in Indonesië als in Nederland, zullen in de toekomst voortleven! Als ontwerpers is het onze rol om de eenzijdige visie van een ideale toekomst uit te dagen, gelijkwaardige representatie te bevorderen en open te staan voor allerlei mogelijke toekomsten.
